Bilet ¹2, savol ¹3
Kirish
Zamonaviy dunyoda adabiyot jamiyatning madaniy qadriyatlari va qarashlarini shakllantirishda muhim rol o'ynaydi. O‘zbek shoiri va yozuvchisi Erkin Vohidovning “Ruhlar yuksalishi” dostoni zamonaviy davrga sezilarli ta’sir ko‘rsatgan asarning yorqin namunalaridan biridir . 20-asrda yozilgan bu dostonda nafaqat tarixiy voqealar, balki bugungi kunda ham dolzarbligicha qolayotgan muhim axloqiy va axloqiy saboqlar oʻz aksini topgan. Ushbu inshoda biz nima uchun "Rihlarning yuksalishi" muhim ish bo'lib qolayotganini va uning g'oyalarini zamonaviy kontekstda qanday qo'llash mumkinligini ko'rib chiqamiz.
Erkin Vohidovning tarjimai holi
Erkin Vohidov (1936-2016) O‘zbekistonning ko‘zga ko‘ringan shoir va yozuvchilaridan biri. U o'qish va ta'lim hayotning muhim qismi bo'lgan oilada tug'ilgan. Vohidov o‘zining adabiy faoliyatini yoshligida boshlagan va o‘ziga xos uslubi, teran falsafiy fikrlari bilan tezda e’tirof etilgan. Uning asarlari, jumladan, “Ruhlar yuksalishi” asari ko‘pincha vatanparvarlik, ijtimoiy adolat va ma’naviy uyg‘onish mavzulariga bag‘ishlangan.
Dostonning qisqacha mazmuni
“Ruhlar yuksalishi” dostoni o‘z ozodligi va mustaqilligi uchun kurashayotgan xalq haqida hikoya qiladi. Asarning bosh qahramonlari o‘z maqsadlariga erishish yo‘lida turli sinovlarga duch keladilar va ko‘p qiyinchiliklarni yengadilar. Vohidov mifologiya, tarix va falsafa unsurlarini mahorat bilan o‘zaro bog‘lab, boy va ko‘p qatlamli asar yaratib, o‘quvchilarni abadiy qadriyatlar va axloqiy tamoyillar haqida fikr yuritadi.
Mavzuning dolzarbligi
“Ruhlar yuksalishi” asarining muhim asar boʻlib qolishi sabablaridan biri uning tematik chuqurligi va universalligidir. Vohidov bugungi kunda ham dolzarb boʻlgan masalalarni koʻtaradi: ozodlik uchun kurash, oʻz huquq va qadr-qimmatini himoya qilish, adolatga intilish va maʼnaviy yuksalish. Ushbu mavzular zamonaviy kitobxonlar bilan rezonanslashadi, chunki ular kundalik hayotlarida shunga o'xshash qiyinchiliklarga duch kelishadi.
Vatanparvarlik va milliy o'zlikni anglash
Dostonning asosiy mavzularidan biri vatanparvarlikdir. Vohidov o‘z vataniga muhabbat, uni qiyin damlarda himoya qilishga tayyor bo‘lish muhimligini ta’kidlaydi. Globallashuv va migratsiya madaniyatlarning aralashib ketishiga, milliy o‘zlikni yo‘qotishiga olib kelgan zamonaviy dunyoda “Ruhlar yuksalishi” kabi asarlar ildizlarimizni asrab-avaylash, tariximizni e’zozlash muhimligini eslatadi . Vohidov chinakam vatanparvarlik nafaqat so‘zda, balki o‘z yurti, xalqi manfaatini ko‘zlagan harakatlarda ham ekanligini ko‘rsatadi.
Ijtimoiy adolat
Dostonning yana bir muhim mavzusi ijtimoiy adolatdir. Vohidov qahramonlari nafaqat o‘z ozodligi, balki mazlum va nochorlarning huquqlari uchun ham kurashadi. Bu jamiyatda adolat va tenglik uchun kurashish zarurligini ko‘rsatadi. Ijtimoiy tengsizliklar hamon dolzarb masala bo‘lib qolayotgan zamonaviy dunyoda “Ruhlarning yuksalishi” bizga yaxshi kelajak uchun kurashda birdamlik va bir-birimizni qo‘llab-quvvatlash muhimligini eslatib turadi.
Ma'naviy tiklanish
Dostonning “Ruhlar yuksalishi” sarlavhasi nafaqat jismoniy kurash, balki xalqning ma’naviy tiklanishini ham ifodalaydi. Vohidov shuni ko'rsatadiki, haqiqiy kuch nafaqat jismoniy kuchda, balki ma'naviy matonatda va o'z ideallariga ishonishda hamdir. Moddiy qadriyatlar ko'pincha ma'naviy qadriyatlardan ustun turadigan zamonaviy jamiyatda bu g'oya ayniqsa muhimdir. Doston ma'naviy fazilatlarimizni saqlab qolish va rivojlantirish, o'zimizni takomillashtirish, o'zimiz va atrofimizdagi dunyo bilan uyg'unlikka intilish zarurligini eslatadi.
Xulosa
Vohidovning “Ruhlar yuksalishi” dostoni zamonaviy dunyoda ham dolzarb va ahamiyatli bo‘lib qolayotgan muhim asardir. U bugun kitobxonlar qalbida aks-sado berayotgan vatanparvarlik, ijtimoiy adolat va ma’naviy tiklanish kabi abadiy mavzularni ko‘taradi. Vohidov o‘z dostoni orqali bizga muhim saboqlarni yetkazadi va bizni yaxshi inson bo‘lib, adolatli va barkamol jamiyat qurishimizga yordam beradigan abadiy qadriyatlar haqida fikr yuritishga undaydi.
Shunday qilib, “Ruhlar yuksalishi” nafaqat muhim adabiyot asari, balki yaxshi kelajakka intilayotgan barcha uchun muhim ilhom manbai hamdir. Vohidov eng og‘ir damlarda ham o‘z idealimizga sodiq qolishimiz, adolat va ozodlik uchun kurashishimiz kerakligini ko‘rsatadi. Doston o‘zimiz, yaqinlarimiz, yurtimiz oldidagi mas’uliyatimizni eslatib, bizni ulug‘ ishlar va mardlar sari ruhlantiradi.
Fan:
Ona tili va adabiyoti 11 sinf imtihon javoblari
Bilet: ¹2
"sor-soch.com" © 2024 - Maktab o'quvchilari, abituriyentlar, talabalar va o'qituvchilar uchun ma'lumot portali