Bilet ¹2, savol ¹5
Kirish
Atoqli oʻzbek shoiri, dramaturg va tarjimonlaridan biri Erkin Vohidov Oʻzbekiston adabiyoti va madaniyatida katta meros qoldirdi. Uning asarlarida zamon ruhi, o‘zbek xalqining milliy an’analari va xususiyatlari o‘z ifodasini topgan. Uning ko'plab asarlari orasida "Ruhlar yuksalishi" dostoni alohida o'rin tutadi. Nazm bilan yozilgan bu doston nafaqat adabiy durdona, balki bugungi kunda ham dolzarb bo‘lib kelayotgan muhim savollarni ko‘taruvchi chuqur falsafiy asardir. Ushbu inshoda biz nima uchun "Rihlarning yuksalishi" dostoni zamonaviy dunyoda juda muhimligini ko'rib chiqamiz.
Tarixiy va madaniy kontekst
Erkin Vohidov O‘zbekistonda muhim o‘zgarishlar va o‘zgarishlar davrida yashab ijod qildi. Uning ijodida o‘zbek xalqining boy madaniy merosi, tarixiy tajribasi o‘z ifodasini topgan. Vohidov o‘z dostonida o‘z xalqining tarixi, madaniyati va ma’naviy an’analariga murojaat qiladi, bu esa bu asarni O‘zbekistonning milliy o‘ziga xosligi va madaniy merosini anglashda alohida ahamiyat kasb etadi.
Dostonning asosiy mavzulari va motivlari
“Ruhlarning yuksalishi” dostoni ozodlik, vatanparvarlik, ma’naviy qadriyatlar va axloqiy dilemmalar uchun kurash kabi ko‘plab muhim mavzularni ko‘taradi. Dostonning markaziy mavzusi erk va mustaqillik uchun kurash bo‘lib, o‘zbek xalqining erk va adolatga intilishlarini aks ettiradi. Vohidov voqea-hodisalarning emotsional tarangligini, dramatikligini mahorat bilan yetkazadi, asarni jonli va ta’sirli qiladi.
Vatanparvarlik va milliy g'urur
Dostonning asosiy motivlaridan biri vatanparvarlikdir. Vohidov Vatanga chinakam muhabbat uning ozodligi va ravnaqi yo‘lida o‘zini qurbon qilishga tayyorlikda namoyon bo‘lishini ko‘rsatadi. Doston qahramonlari barcha qiyinchilik va xavf-xatarlarga qaramay, o'z ideallariga sodiq qoladilar va oxirigacha kurashishga tayyor. Bu motiv, ayniqsa, vatanparvarlik va milliy g‘urur tuyg‘ulari fuqarolik ongini shakllantirish, milliy birdamlikni mustahkamlashda muhim o‘rin tutayotgan bugungi kunda dolzarbdir.
Ma'naviy va axloqiy qadriyatlar
Vohidov ma’naviy-axloqiy qadriyatlarga ham katta e’tibor beradi. Dostonda ezgulik va yomonlik, adolat va adolatsizlik, sadoqat va xiyonat masalalarini ko‘taradi. Doston qahramonlari qiyin axloqiy tanlovlarga duch kelishadi, bu ularni o'z qadriyatlari va tamoyillarini qayta ko'rib chiqishga majbur qiladi. Bu mavzular Vohidov ijodini nafaqat tarixiy ahamiyatga ega, balki falsafiy, abadiy qadriyatlar va hayot mazmuni haqida fikr yuritishga undaydi.
Zamonaviy ma'no
Nima uchun "Ruhlarning yuksalishi" dostoni bugungi kunda juda muhim? Bu, eng avvalo, tarixiy xotira va madaniy merosimizga hurmat muhimligini eslatib turadi. Vohidov o‘z tarixingizni, ildizingizni bilmasdan turib kelajakni qurish mumkin emasligini ko‘rsatadi. Globallashuv va dunyodagi jadal o‘zgarishlar sharoitida madaniy merosni asrab-avaylash va takomillashtirish alohida ahamiyat kasb etmoqda.
Bundan tashqari, doston bugungi kunda ham dolzarb bo'lib qolayotgan savollarni keltirib chiqaradi. Ozodlik va adolat uchun kurash, vatanparvarlik va ma’naviy qadriyatlar bugun bizni tashvishga solayotgan mavzulardir. Vohidov ijodi bizga erkin bo'lish nimani anglatishini, erkinlikning narxi nima ekanligini va hayotda qanday qadriyatlar muhimligi haqida fikr yuritishga yordam beradi.
Zamonaviy san'at va adabiyotga ta'siri
“Ruhlar yuksalishi” dostoni zamonaviy oʻzbek sanʼati va adabiyotiga katta taʼsir koʻrsatdi. Ko'pgina zamonaviy shoirlar, yozuvchilar va rassomlar Vohidov ijodidan ilhom olishadi . Uning dostoni milliy tiklanish va ma’naviy yuksalish timsoliga aylandi, bu jamiyatning jadal rivojlanishi va yangilanishi sharoitida ayniqsa muhim ahamiyat kasb etadi.
Xulosa
Vohidovning “Ruhlar yuksalishi” dostoni bugungi kunda ham dolzarbligi va ahamiyatini saqlab qolgan asardir. Unda o‘zbek xalqining tarixi, madaniyati va ma’naviy qadriyatlari bilan bog‘liq muhim savollar tug‘iladi. Vohidov o‘z asarlari orqali ildizlarimizni eslab, madaniy merosimizni qadrlagandagina haqiqiy erkinlik va adolat bo‘lishini ko‘rsatadi. “Ruhlar yuksalishi” dostoni ma’naviy-axloqiy qadriyatlar o‘zgarmas va abadiy qolishi, ular adolatli va barkamol jamiyat qurishning asosi ekanligini eslatib turadi.
Shunday qilib, “Ruhlar yuksalishi” dostoni nafaqat muhim tarixiy-madaniy hujjat, balki hayotimizdagi ozodlik, vatanparvarlik va ma’naviy qadriyatlarning mazmuni haqida fikr yuritishga undaydigan asardir. Erkin Vohidov o‘z asarlari orqali bizni madaniy merosimizni e’zozlash va qadrlashga, ildizlarimizni yodga olishga, jamiyatda adolat va totuvlikka intilishga o‘rgatadi.
Fan:
Ona tili va adabiyoti 11 sinf imtihon javoblari
Bilet: ¹2
"sor-soch.com" © 2024 - Maktab o'quvchilari, abituriyentlar, talabalar va o'qituvchilar uchun ma'lumot portali