Mavzu 3. Versiya 6
Bilet ¹3, savol ¹6
Javob
Kirish
O‘zbek xalq madaniyati boy va serqirra bo‘lib, milliy o‘zlikni shakllantirish va saqlashda asosiy o‘rin tutadi. O‘zbekiston xalq dostonlari ana shu madaniyatning ajralmas qismi sifatida avloddan-avlodga o‘tib kelayotgan qimmatli bilim va g‘oyalarni olib yuradi. Bu asarlar o‘zbek xalqiga nafaqat o‘z o‘tmishi bilan aloqada bo‘lish, balki dunyo va jamiyat haqidagi zamonaviy qarashlarni shakllantirishga xizmat qiladi. Ushbu inshoda vatanparvarlik fazilatlari o‘zbek xalq dostonlarida qanday aks etgani, ularning zamonaviy jamiyat uchun qanday ahamiyati borligi haqida to‘xtalamiz.
O‘zbek xalq dostonlari sharhi
Alpamish ”, “ Go‘ro‘g‘li ” kabi o‘zbek xalq dostonlari shunchaki badiiy asar emas, ular o‘zbek xalqi tarixi, falsafasi, madaniy me’yorlari posbonidir. Bu dostonlar yozma shaklda yozib olinmaguncha, asrlar davomida og‘zaki xalq og‘zaki ijodi orqali o‘tib kelgan. Har bir dostonda o‘z zamini uchun kurashayotgan, o‘z e’tiqodini himoya qilgan qahramonlarning o‘ziga xos hikoyalari bayon etilgan.
" Alpamish " - cheksiz sevgi va sadoqat haqidagi hikoya, unda bosh qahramonlar o'z oilalari va uylarini saqlab qolish uchun ko'plab sinovlarni engib o'tishadi. “ Gurogʻli ” esa zulm va zulmga qarshi adolat uchun kurash haqida gapiradi. Bu dostonlarning qahramonlarida chuqur vatanparvarlik tuyg‘ulari ifodalanib, mardlik, or-nomus, fidoyilik g‘oyalari o‘z ifodasini topgan.
Dostonlardagi vatanparvarlik fazilatlari
O‘zbek xalq dostonlarida vatanparvarlik vatanga chuqur muhabbat, o‘z xalqiga fidokorona xizmat qilish, o‘z zaminini tashqi va ichki tahdidlardan himoya qilishga shaylik bilan ifodalanadi. “ Alpamish ” da vatanparvarlik qahramonning o‘z qadrdoniga qo‘shilib, o‘z vataniga qaytish uchun musibatlarga dosh berishga tayyorligida namoyon bo‘ladi. “ Guro‘g‘li ”da qahramon nafaqat dushmanlarga, balki adolatsizlikka qarshi ham kurashadi, xalq manfaatini o‘z manfaatlaridan ustun qo‘yadi.
Bu dostonlarda ham odamlar o‘rtasidagi hamjihatlik, birdamlik muhimligi ta’kidlangan. Qahramonlar ko'pincha jamiyatning turli qatlamlarini umumiy maqsadlarga erishish uchun birlashtiradi, jamoaviy harakat va o'zaro yordam muhimligini ta'kidlaydi. O‘z xalqiga or-nomus, mardlik, sadoqat kabi fazilatlar namuna bo‘ladigan qahramonlarning ma’naviy-axloqiy fazilatlarini shakllantirishga asos bo‘lib xizmat qiladi.
Xalq dostonlarining zamonaviy jamiyatga ta’siri
ilhom, milliy g‘urur manbai sifatida ham qabul qiladi . Maktab va universitetlarda xalqning tarixiy ildizlari va madaniy qadriyatlarini tushunish uchun dostonlar o‘rganiladi. Ommaviy axborot vositalari va sanʼatda xalq dostonlari motivlari va qahramonlaridan oʻzbek madaniyatini ommalashtirishga xizmat qiluvchi filmlar, spektakllar va adabiy asarlar yaratishda foydalaniladi.
Dostonlar milliy o‘zlikni anglash, o‘zlikni anglashda ham muhim o‘rin tutadi. Ular xalqning kuchi uning birdamligi va an’ana va madaniyatiga sodiq qolgan holda qiyinchiliklarni yengib o‘ta olishida ekanligini eslatib turadi.
Xulosa
O‘zbek xalq dostonlari nafaqat o‘tmish haqidagi hikoyalar, balki zamonaviy jamiyat uchun axloqiy va vatanparvarlik saboqlarining o‘zgarmas manbasidir. Ular yoshlarning Vatanga muhabbat, or-nomus, adolat va fidoyilik ma’nosini anglashga yordam beradi. Ana shu fazilatlarni xalq dostonlari ob’yektivi orqali o‘rganish va his etish yangi avlodlarni tarix va madaniyatga hurmat-ehtirom, kelajak yutuqlariga asos bo‘ladigan adolatli va farovon jamiyat barpo etishga undashi mumkin.
Ko'proq vazifalar
Fan:
Ona tili va adabiyoti 11 sinf imtihon javoblari
Bilet: ¹3
"sor-soch.com" © 2024 - Maktab o'quvchilari, abituriyentlar, talabalar va o'qituvchilar uchun ma'lumot portali
Sayt haqida | Maxfiylik siyosati | Kontaktlar